Xanî û Cizîrî; Du Stûnên Wêjeya Kurdî

Nivîskar:
Da xelqî nebêjitin ku ekrad
Bê m'erîfet in bê esl û binyad
   Enwa'ê milet xwedan kitêb in
   Kurmanci tenê di bê hesêb in
...
Gula baxê Îremê Bohtan im
Şevçiraxê şebê Kurdistan im
Wêjeya kurdî ya nivîskî kengî dest pê kiriye?
Kî ne pêşengên wê?
Di bin kîjan şert û mercan de derketiye, pêk hatiye?
Rola Mîrektiyên kurdan çi ye? ...
      Bêguman divê ku qedrê qelema Xanî û Cizîrî  bi hurmet bê zanîn.
Pirtûka "Xanî û Cizîrî" bi teknîka gotûbêjê ango rojnamegeriyê hatiye amadekirin. Pirsan Mîrhem Yîgît dike û bersivan Jan Dost dide.
Pirtûk ji bo destpêka xwendina Xanî û Cizîrî û Wêjeya Klasîk a kurdî mîna pencereyekê ye.
Netewperiya Xanî û rewanbêjiya Cizîrî û taybetmendiyên mesnewî, helbest û dîwanên wan bi dorferehî hatiye nirxandin. Jan Dost di vî warî de xwedî danheveke hêja ye. Pirtûk, derheqê herdu stûnên wêjeya kurdî de agahiyên hêja dide. Bi taybetî li ser Xanî bêtir nirxandin hatine kirin. Nirxandina "Erotîzma di Mem û Zînê de" nirxandineke balkêş e.  Her çi qasî carinan mirov ji pirsan tê negihêje jî, bersiv dike ku pirs bi hêsanî werin fêmkirin. Zimanê Jan Dost zimanekî fambar e.

Qedrê gulan çi zanin?
Kerbeş divêt kerê reş!
...
Wer şi'êrê Melê bîn te bi Şîrazî çi hacet?
Bîra Raman û Bîreweriyê

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Nirxandinek li Ser Rêbera Rastnivîsîna Kurmancîyê

Nivîskar:
Resim
Zimanekî mîna kurdîyê, tevî nîqaşên zanyarî ku bi çar lehçeyan û bi dehan devokan, helbet hewcedariya wê bi gelek xebatên zimannasîyê heye. Em baş dizanin ku ji bo netewbûnê ziman xala herî bingehîn û sereke ye. Hewildanên standartkirina zimanî   belkî ji Ehmedê Xanîyî de bûbe derdê rewşenbîr û xemxwirên kurdîyê, ji ber ku di Mem û Zîna zêrîn de em dibînin ku Ehmedê Xanîyî, gelek devokên kurmanciyê bi kar anîye. Îro roj, em baş dizanin ku Mîrê Kurmanciyê, Mîr Celadet Alî Bedirxanî, ji bo standartkirina kurmancîyê xebatên giranbiha kirine. Mixabin, hîna jî me li ser wê bingeha ku C.A. Bedirxanî ava kiriye, tiştekî berbiçav lê zêde nekiriye. Pirtûkên rêziman û rastnivîsînê yên li ber destên me tev dişibin hevdu. Hewcedariya me bi xebat û teoriyên resen, bi termînolojiyeke hevpar, xebatên berawirdkirina lehçeyan, ferhengên berfireh ên   lehçeyên kurdîyê, ferhengên devokan, yên biwêjan, yên gotinên bav û kalan, xebatên etîmolojîyê û hwd hene. Erê, rast e ku gelek xebatên hêja jî hatin
Berdewama wê »

Nîşekin ji Xwendinên Mîn

Nivîskar:
Resim
1.Bextiyar Elî - Hinara Dawî Ya Dinyayê  Bextiyar Elî yek ji herî serkeftî romannûsê kurd e. Heta niha tevî vê romanê çar romanên wî ji soranî bo  kurmancî, hatiye wergerandin. Bi taybetî bi şêwaza "rastiya efsûnî" berheman diafirîne. Mijarên romanên wî jî hema nêzî hev in, mirov dikare bêje ku yek in. Bêdewletbûna kurdan, birakujî, rewşa rojhilatê navîn û Iraqê, paşvemayîna civaka kurd ûhwd... Ji aliyekî din ve , navên lehengên romanên Bextiyar Elî jî baldar in. Di vê romana xwe de, bi taybetî li ser mijara "zarokên bêxwedî yên şoreşê" radiweste.  Ev pirtûk hêjayî nirxandineke berfireh e. Ez ê hewl bidim ku di pêşerojê de li ser vê romanê çend tiştan binivîsim. 2-  Jan Dost – Kobanî  Jan Dost ji aliyê romannûsiyê ve nivîskarekî ku pênûsa wî têra xwe xwirt e. Çîrokbêjî û lehengên xwe bi hostayî dinivîse. Hemû romanên wî, têr û tijî ne. Romana Kobanî jî bi lehengên xwe, honandina çîrokê û vebêjeriya xwe, bala xwînerê/a kurd dikişîne, wî/wê dixe bin bandora
Berdewama wê »

Parkûra Omeryan

Nivîskar:
Resim
      Her teyr bi refê xwe re difire û her dar li ser koka xwe şîn tê. Ref û kok mîna kodên genetîkê ne.Dar bi axê ve xwirt dibe û teyr jî li asîmanê wê axê azad dikare bifire. Dema ku mirov ji xwezaya xwe dûr dikeve kêmasiya ax û av û hewaya erdnîgariya xwe bêhtir his dike.       Herêma Omerya bi gelemperî dikeve navbera bajarê Mêrdînê ú navçeyên wê Nisêbînê û Midyadê. Li dora 80 gundî ye. Gundên herêma Omeryan weke gundên herêmê ji salên notî ve hatin valakirin. Hema hema bi temamî herêmeke çiyayî ye û çiyayên wê ne ewqasî bilind û asê ne, bi darên berûyan, çilo, rez û darên cûrbecûr xemilandî ye. Axa wê ji rengekî sor î soringê ye, malên gundan ji kevirê şehkirî hatiye avakirin ku ji wan re dibêjin qesir. Pir kêm gund bê av in, Çemê Stilîlê, Çemê Qurdîsê mînakên çemên mezin in, yên biçûktir jî pir in. Bi deh salan xwediyê van gundan ji warê xwe hatin dûrxistin . Piştî ku ew “qedexe rabû” êdî veger jî ne hêsan bû. Heta van salên dawî jî kêm kes vegeriyan gundên xwe, ji ber ku ew m
Berdewama wê »